Nowe świadczenie wspierające oraz zmiany w świadczeniu pielęgnacyjnym od 1 stycznia 2024 roku

Nowe świadczenie wspierające dla osób z niepełnosprawnościami

Świadczenie wspierające (ŚW) będzie przeznaczone dla osób dorosłych z niepełnosprawnościami. Wysokość świadczenia będzie zależna od m.in. zdolności danej osoby do wykonywania samodzielnie określonych codziennych czynności lub obowiązków, a także jej wiek. Zgodnie z ustaleniami ustawy, wysokość świadczenia wspierającego jest powiązana z obecną wysokością renty socjalnej, która wynosi 1588,44 zł brutto miesięcznie.

Przepisy ustawy stanowią, że prawo do otrzymywania świadczenia wspierającego przysługuje osobie po ukończeniu 18 roku życia.

Świadczenie wspierające. Kto może je otrzymać i ile wyniesie?

Według przepisów ustawy, wsparcie będzie przyznawane w różnych wysokościach, od 40% do 220% kwoty renty socjalnej. To zależy od tego, jak bardzo ktoś potrzebuje wsparcia. Osoby, które oceniają poziom tej potrzeby wsparcia, będą pracownikami specjalnych zespołów wojewódzkich zajmujących się orzekaniem o niepełnosprawności. Te decyzje będą obowiązywać przez maksymalnie 7 lat i będą podawane na wniosek osób z niepełnosprawnościami.

Wsparcie finansowe, zwane również świadczeniem wspierającym, będzie przekazywane co miesiąc w następujących wysokościach:

•  220% wysokości renty socjalnej, jeżeli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 95 do 100 punktów - 3495 zł
•  180% wysokości renty socjalnej, jeśli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 90 do 94 punktów - 2859 zł
•  120% wysokości renty socjalnej, jeśli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 85 do 89 punktów - 1904 zł
•  80% wysokości renty socjalnej, jeśli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 80 do 84 punktów - 1269 zł
•  60% wysokości renty socjalnej, jeśli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 75 do 79 punktów - 952 zł
•  40% wysokości renty socjalnej, jeśli zapotrzebowanie na wsparcie zostało oszacowane na poziomie od 70 do 74 punktów - 635 zł

Świadczenie wspierające, nie zostanie przyznane w następujących sytuacjach:

1. Jeśli osoba, która ma prawo do tego wsparcia, zostanie umieszczona w instytucjach takich jak:

- dom pomocy społecznej

- rodzinny dom pomocy

- zakład opiekuńczo–leczniczy

- zakład pielęgnacyjno-opiekuńczy

- placówka zapewniająca całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku

2. Jeśli osoba, która ma prawo do świadczenia wspierającego, otrzyma za granicą wsparcie o podobnym charakterze, chyba że umowy dotyczące zabezpieczenia społecznego będą miały inaczej określone zasady
3. Jeśli inna osoba za granicą będzie uprawniona do otrzymywania wsparcia finansowego na pokrycie kosztów związanych z opieką nad tą osobą, która ma prawo do świadczenia wspierającego, chyba że międzynarodowe umowy dotyczące zabezpieczenia społecznego będą miały inaczej określone zasady.

Plan wprowadzania świadczenia wspierającego

Harmonogram wprowadzania świadczenia wspierającego (ŚW) jest zorganizowany w trzy etapy:

I. W pierwszym etapie, który zacznie się w styczniu 2024 roku, świadczenie wspierające będzie dostępne jedynie dla osób o najwyższym i prawie najwyższym stopniu potrzeby wsparcia. Osoby te otrzymają świadczenie w wysokości 220% i 180% renty socjalnej, co przekłada się na 3495 zł i 2859 zł odpowiednio.

II. Drugi etap, planowany na styczeń 2025 roku, obejmie osoby, które już korzystały ze świadczenia w poprzednim roku oraz te, które nie otrzymały go wcześniej, ale mają umiarkowany poziom potrzeby wsparcia, wynoszący od 80 do 89 punktów. Wartość świadczenia dla tych osób wyniesie odpowiednio 120% lub 80% renty socjalnej, czyli od 1904 zł do 1269 zł.

III. Trzeci etap, wchodzący w życie od stycznia 2026 roku, będzie dotyczył wszystkich osób, które osiągną minimalny próg 70 punktów potrzeby wsparcia. Osoby te będą kwalifikować się do otrzymywania świadczenia w wysokości od 40% do 60% wartości renty socjalnej, co przekłada się na zakres od 635 zł do 952 zł.

Wprowadzenie nowego świadczenia wspierającego a świadczenie pielęgnacyjne 2024

Rozpoczynając od roku 2024, świadczenie pielęgnacyjne zostanie przyznane wyłącznie opiekunom/rodzicom dzieci z niepełnosprawnościami do 18 roku życia. Osoby, które korzystają z świadczenia pielęgnacyjnego będą miały wybór, czy po uzyskaniu orzeczenia o znacznym stopniu niepełnosprawności zechcą pozostać na świadczeniu pielęgnacyjnym na dotychczasowych zasadach, tj. w szczególności bez ograniczenia wiekiem dziecka ale z dotychczasowym warunkiem braku aktywności zawodowej, czy też złoży wniosek o nowe świadczenie pielęgnacyjne, które zostanie przyznane do ukończenia przez dziecko z niepełnosprawnością 18 roku życia i z możliwością dowolnej aktywności zawodowej.

Podopieczny po ukończeniu 18 roku życia po otrzymaniu oficjalnej oceny stopnia wsparcia na poziomie 70 punktów lub więcej, będzie miał możliwość – w przypadku wyrażenia takiego zamiaru – złożenia wniosku do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) o przyznanie osobistego świadczenia wspierającego. Przyznane świadczenie wspierające wykluczy równoczesne pobieranie świadczenia pielęgnacyjnego przez opiekuna.

W jakim okresie można złożyć wniosek o świadczenie wspierające?

Wniosek dotyczący przyznania świadczenia wspierającego powinno się złożyć nie przed wcześniejszym miesiącem, w którym otrzymana decyzja określająca poziom potrzeby wsparcia stała się ostateczna.

Jeśli chodzi o wniosek o ustalenie poziomu wsparcia, pierwsza możliwa data złożenia to styczeń 2024 roku, kiedy to wejdzie w życie ustawa dotycząca tego świadczenia.

Warto zaznaczyć, że świadczenie wspierające nie jest uzależnione od kryterium dochodowego i nie podlega opodatkowaniu. Poziom wsparcia zostanie określony na podstawie bardziej szczegółowych kryteriów niż te zawarte w orzeczeniu o niepełnosprawności. Dlatego samo posiadanie orzeczenia o niepełnosprawności nie jest wystarczające do określenia poziomu wsparcia.