Osteoporoza u osób starszych – przyczyny, objawy i leczenie osteoporozy starczej

Osteoporoza jest dolegliwością, która dotyka przede wszystkim osób w starszym wieku. Co warto wiedzieć na temat osteoporozy starczej? Oto najważniejsze informacje na temat jej przyczyn, objawów i leczenia u seniorów.

Czym jest osteoporoza?

Osteoporoza jest chorobą, która dotyka metabolizmu kości. Polega ona na zmniejszeniu masy kości, ich osłabieniu oraz na zmianach w budowie tkanki kostnej, które prowadzą do zwiększonego ryzyka groźnych złamań.

Najczęściej osteoporoza dotyka osób starszych i z większą częstotliwością diagnozowana jest ona u kobiet, co wynika przede wszystkim z odmiennej gospodarki hormonalnej w organizmie kobiecym i męskim.

Warto więc dowiedzieć się, jak dochodzi do powstawania osteoporozy u seniorów, a także jak powinna odbywać się profilaktyka i leczenie osteoporozy w wieku podeszłym.

Rodzaje osteoporozy

Osteoporoza dzielona jest na różne rodzaje w zależności od jej przyczyn. Najczęściej wyróżnia się 3 główne rodzaje osteoporozy:

1. Osteoporoza pomenopauzalna

Dolegliwość ta występuje przede wszystkim u kobiet w okresie po menopauzie, czyli zwykle po 50. roku życia.

Dochodzi do niej na skutek zmniejszenia poziomu estrogenów, co wpływa na zwiększoną utratę masy kostnej. Kości uzyskują wtedy gąbczastą strukturę, dlatego podwyższa się ryzyko ich złamań.

2. Osteoporoza wtórna

Pojawia się ona głównie na skutek doświadczonych chorób albo przyjmowanych leków, które wpływają na budowę kości.

Najczęściej diagnozowana jest ona u osób z chorobami wątroby, szpiczakiem, zaburzeniami hormonalnymi, RZS – reumatoidalnym zapaleniem stawów, przy stosowaniu kortykosteroidów.

3. Osteoporoza starcza

W tym przypadku przyczyną jest głównie nieprawidłowe wchłanianie substancji odżywczych, do których dochodzi na skutek zaburzeń pracy jelit i nerek u osób starszych.

Dodatkowo osteoporoza u osób starszych częściej występuje na skutek zaburzeń poziomu witaminy D3, parathormonu, testosteronu.

Jak diagnozuje się osteoporozę?

W celu diagnostyki osteoporozy stosowane są obecnie różne rodzaje badań. Wśród nich najczęściej używane są:
- Densynometria kości – jest to badanie mające na celu określenie poziomu gęstości mineralnej kości (BMD). Badanie to ma formę RTG, dlatego nie jest bolesne i nie wymaga przygotowania. Wynik badania na poziomie około 1 oznacza prawidłową gęstość kości, natomiast poniżej 2,5 wskazuje na osteoporozę. Najczęściej stosuje się badanie metodą DXA.
- Kalkulator FRAX – jest to rodzaj kalkulatora, który szacuje ryzyko osteoporozy na podstawie wieku, płci, wagi, wzrostu oraz dolegliwości. Pozwala on na określenie, czy w ciągu najbliższych 10 lat może dojść do złamania wynikającego z osteoporozy. Z kalkulatora FRAX można skorzystać online.
- Badania radiologiczne – stosowane są w przypadku pacjentów, u których doszło do złamań.

Osteoporoza u seniorów – czynniki ryzyka

Wśród głównych czynników ryzyka, które zwiększają niebezpieczeństwo złamania kości na skutek osteoporozy, zaliczane są:
- Podeszły wiek,
- Płeć żeńska,
- Palenie papierosów,
- Picie alkoholu,
- Szczupła budowa ciała,
- Długotrwałe unieruchomienie,
- Dieta uboga w wapń i białko,
- Niedobory witamin D3, K2,
- Regularne stosowanie glikokortykosteroidów,
- Określone choroby, w tym RZS, cukrzyca, kamica nerkowa.

Profilaktyka osteoporozy u osób starszych

Aby zmniejszyć ryzyko dolegliwości jak osteoporoza starcza, zalecana jest przede wszystkim odpowiednia dieta, która jest bogata w wapń, białko oraz witaminę D3. Można stosować również suplementy diety.

Duże znaczenie ma też aktywność fizyczna, która pozwala na poprawę postawy, wzmocnienie kości oraz ogólne zwiększenie sprawności organizmu.

Leczenie osteoporozy starczej

Osteoporoza u osób starszych najczęściej leczona jest farmakologicznie. Stosowane są leki, które powodują pobudzenie produkcji tkanki kostnej oraz hamowanie ubytku masy kostnej.

Używane są głównie bisfosfoniany, renelinian strontu, preparaty zwierające wapń, witaminę D3, kalcytoninę, raloksyfen, teryparatyd, denozumab.

Zalecana jest także fizjoterapia, między innymi elektroterapia, delikatne masaże, ćwiczenia fizyczne.