Czym jest cystoskopia? Opis, wskazania i przebieg badania

Cystoskopia jest jednym z podstawowych badań urologicznych, za pomocą którego można sprawdzić stan pęcherza moczowego i dodatkowo usunąć z niego różne zmiany. Ma ono zatem duże znaczenie dla osób zmagających się ze schorzeniami układu moczowego. Co warto wiedzieć o cystoskopii?

Co to jest cystoskopia?

Pęcherz moczowy jest narządem gromadzącym mocz, który następnie wydalany jest cewką moczową. Aby sprawdzić wygląd tych narządów od środka, przeprowadza się badanie obrazowe określane jako cystoskopia. Czym jest cystoskopia?

Cystoskopia to urologiczne badanie diagnostyczne, które może być połączone również z zabiegiem terapeutycznym. Polega na wprowadzeniu do cewki moczowej i pęcherza moczowego urządzenia o nazwie cystoskop.

Cystoskop jest rodzajem wziernika ze światłowodowym układem optycznym. Dodatkowo jest on wyposażony w przyrządy umożliwiające:
- pobieranie wycinków do badań – biopsja pęcherza moczowego
- usuwanie zmian, na przykład brodawczaków, guzów, kamieni moczowych, ciał obcych
- przepłukanie pęcherza moczowego

W przypadku badania jak cystoskopia u mężczyzn cystoskop musi pokonać dłuższy odcinek niż u kobiet, które mają krótszą cewkę moczową. Stąd też badanie u mężczyzn często trwa dłużej.

Wskazania do wykonania cystoskopii

Badanie jak cystoskopia prowadzone jest najczęściej przy długotrwale występujących objawach ze strony układu moczowego. Wśród głównych wskazań do jego wykonania znajdują się:
- nawracające zapalenia pęcherza moczowego
- krwiomocz
- guzy pęcherza moczowego
- zaleganie moczu w pęcherzu
- nietrzymanie moczu
- niedrożność cewki moczowej i ujścia pęcherzowego moczowodów
- usuwanie brodawczaków, guzów, kamieni moczowych, ciał obcych
- podejrzenie nowotworów układu moczowo-płciowego
- podejrzenie wad układu moczowo-płciowego
- kontrola po przeprowadzonych zabiegach

Cystoskopia – przygotowanie i przebieg badania

Badanie jak cystoskopia wymaga odpowiedniego przygotowania ze strony pacjenta. Na 3 dni przed badaniem należy przejść na dietę lekkostrawną, natomiast na badanie należy zgłosić się na czczo. Przed badaniem należy zadbać o higienę miejsc intymnych i skorzystać z toalety, by opróżnić pęcherz.

Podczas badania lekarz wprowadza cystoskop przez cewkę moczową pacjenta i sprawdza wygląd cewki i pęcherza moczowego. Może też wykonać dodatkowe procedury terapeutyczne. Całkowity czas trwania badania to zwykle od kilku do kilkunastu minut.

W związku z zabiegiem często powtarzającym się pytaniem jest: czy cystoskopia jest bolesna? Wprowadzenie cystoskopu do pęcherza moczowego jest związane z dolegliwościami bólowymi, dlatego stosuje się znieczulenie.

Najczęściej prowadzone znieczulenie polega na posmarowaniu urządzenia żelem z lidokainą. Gdy natomiast planowane są zabiegi, na przykład usuwanie brodawczaków, przeprowadza się znieczulenia zewnątrzoponowe lub podpajęczynówkowe. W określonych przypadkach wskazane jest wykonanie znieczulenia ogólnego, czyli tzw. narkozy. Przed przeprowadzeniem znieczulenia ogólnego konieczna jest również konsultacja z anestezjologiem.