Stomia czasowa – kiedy jest wyłaniana?

Stomia to wyłonienie ujścia jelita w powłokach brzusznych. Jednym z typów stomii jest stomia czasowa, inaczej określana jako tymczasowa. Czym jest stomia zakładana czasowo? W jakich sytuacjach jest ona stosowana?

Czym jest stomia czasowa?

Czasowa stomia to stomia, która z założenia wykonywana jest na określony czas, aby potem ją zlikwidować. Pozwala na odprowadzanie treści pokarmowej z jelit do worka stomijnego.

Po zakończeniu leczenia następuje odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego i usunięcie stomii. W określonych przypadkach stomia tymczasowa może być przekształcona w ostateczną, definitywną.

Rodzaje stomii czasowej

Stomie czasowe dzieli się na dwie kategorie:
- kolostomia – wyłoniona na jelicie grubym
- ileostomia – wyłoniona na jelicie cienkim

Kiedy konieczne jest wykonanie stomii czasowej?

Tymczasowa stomia wykonywana jest u pacjentów, którzy mają ku temu określone wskazania zdrowotne.

Wskazania do wykonania kolostomii czasowej – stomii na jelicie grubym:
- resekcja odcinkowa jelita grubego na skutek perforacji (przedziurawienia) jelita, niedokrwienia, niedrożności, powikłań po chorobie uchyłkowej, po radioterapii
- leczenie przetok odbytu z ropniami na skutek choroby Leśniowskiego-Crohna
- leczenie choroby Hirschsprunga (HSCR)
- operacje przetok odbytniczo-pochwowych, odbytniczo-pęcherzowych
- rekonstrukcja zwieraczy odbytu
- obrażenia odbytu

Wskazania do wykonania ileostomii czasowej – stomii na jelicie cienkim:

- perforacja, niedokrwistość, niedrożność jelita
- nieswoiste zapalenie jelit
- ciężkie infekcje
- resekcja okrężnicy Hartmanna po powikłaniach przy wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego
- proktokolektomia odtwórcza w przypadku przewlekłego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego
- nieszczelne zespolenie okrężniczo-odbytnicze po przeprowadzeniu niskiej przedniej resekcji odbytnicy

Stomia czasowa dwulufowa – pętlowa

Jednym z typów stomii czasowej jest stomia dwulufowa, określana także jako pętlowa. Wyposażona jest w dwa ujścia. Jedno służy do odprowadzania stolca do worka stomijnego, natomiast drugie prowadzi do dalszej części jelita, umożliwiając wydalanie kału przez naturalny odbyt.

Ze względu na dwa ujścia konieczne jest właściwe dobranie płytki stomijnej, aby zapobiegać wydzielaniu się śluzu, który powoduje podciekanie i może prowadzić do odklejania się płytki. Można stosować pastę uszczelniająco-gojącą do stomii.

Pacjenci z wyłonioną stomią pętlową mogą doświadczać uczucia przypominającego parcie na stolec. Wynika ono z gromadzenia się w odbytnicy śluzu i nabłonka jelitowego. Należy zastosować wtedy czopek glicerynowy lub preparaty przeczyszczające. Zalecane jest też okresowe stosowanie preparatów przeczyszczających, by redukować ryzyko zapalenia jelita.

Stomia czasowa jednolufowa – końcowa

Jest ona wykonywana na jelicie grubym, głównie jako część okrężnicy esowatej albo odbytnicy.

Stomia tymczasowa jednolufowa stosowana jest wtedy, gdy konieczne jest usunięcie jednej części jelita, natomiast jego pozostała część jest aktualnie w trakcie leczenia. Następnie, po zakończeniu leczenia, odtwarza się ciągłość przewodu pokarmowego.

Kiedy usuwa się stomię tymczasową?

W większości przypadków usunięcie stomii czasowej przeprowadzane jest po około 3 miesiącach. Gdy jednak pacjent jest w pogorszonym stanie, stomia tymczasowa może być używana do około 1 roku.

Zdarza się, że stomia czasowa staje się stomią ostateczną, gdy stan chorego nie pozwala na odtworzenie ciągłości przewodu pokarmowego.